انتخاب سبد سهام با کمک مدل مارتل و زاراس و رویکرد تلفیقی تصمیم گیری چندشاخصه و خوشه بندی: مورد بررسی صنعت دارو

در طی سالیان اخیر بازار سرمایه یکی از بخش های جذاب و روبه رشد سرمایه گذاری و سود آوری بوده است. اما به واسطۀ تعدد و پیچیدگی فاکتور ها و روش های تصمیم سازی در این حوزه، اتخاذ رویکردی علمی درخصوص گزینش سبد سهام گاه با مشکلاتی مواجه بوده است. این پژوهش بر آن است تا راه کاری نوین مبتنی بر ادبیات تصمیم گیری چندشاخصه و خوشه بندی به منظور گزینش سبد سهام ارائه دهد. نتایج پژوهش گویای آن است که پنج شاخص اصلی (شاخص های اهرمی، نسبت کارایی، نسبت ارزش بازار، نسبت نقدینگی و نسبت کارایی) و 24 شاخص فرعی شناسایی در گزینش سبد سهام دخیل هستند. ابزار تحلیل تصمیم گیری چندشاخصه و خوشه بندی، و مورد بررسی، شرکت های صنعت دارو سازی موجود در بورس بوده اند. نتایج خوشه بندی شرکت ها در حالت بهینه، آن ها را به دو خوشه طبقه بندی می کند و درنهایت شرکت های خوشۀ برتر با کمک مدل مارتل و زاراس رتبه بندی می شوند. براساس نتایج ، شرکت البرز دارو با توجه به امتیاز بالایی که در معیارهای ارزش بازار و نسبت های فعالیت به دست آورد،  برترین شرکت داروسازی انتخاب شد؛ پس از آن نیز به ترتیب شرکت داملران در رتبۀ دوم و داروسازی اکسیر و رامک در جایگاه سوم قرار گرفتند. ابزار فوق با حذف قسمت چشمگیری از نمونه بررسی شده کمک شایانی به طبقه بندی و رتبه بندی شرکت های برتر می کند. با این وجود، پیشنهاد می شود در کنار روش کمی از روش های کیفی نیز بهره گیری شود.